Zadania, zaplanowane w projekcie realizujemy od kwietnia 2024 roku i planujemy ich zakończenie w połowie września. Wolontariusze ze szkół podstawowych w Zarszynie, Jaćmierzu, Bażanówce i Długiem (wraz z Opiekunkami) wzięli udział w szkoleniu na temat zasad przeprowadzania wywiadów, które przeprowadziła Danuta Dec, konferencji etnograficznej: „Dawne prace polowe w Zarszynie i okolicy”, którą przygotowała i poprowadziła Maria Grabowska. Po części teoretycznej Młodzież realizująca zadania projektu rozpoczęła część praktyczną. Wolontariusze prowadzili badania terenowe polegające na zbieraniu materiałów od osób starszych, które opowiadały o kalendarzu prac polowych, ich przebiegu, nazwach wykorzystywanych narzędzi i sprzętów. Wiele z tych sprzętów nadal znajduje się w gospodarstwach rozmówców, więc uczniowie mogli je obejrzeć, dotknąć, spróbować się nimi posługiwać. To bezcenna lekcja historii, której bohaterami nie są anonimowi mieszkańcy dawnej wsi (jak w przypadku wizyt np. w skansenie), ale osoby im bliskie, znane. Bez wątpienia zaowocuje to większym zainteresowaniem młodzieży historią wsi i życiem codziennym rodziny. Wolontariusze wraz z opiekunkami uczestniczyli też w pracach polowych: sadzili ziemniaki z kormonów i koszy, okopywali je. Wolontariusze wzięli też udział w warsztatach kuchni regionalnej, które prowadziły członkinie Koła Gospodyń Wiejskich w Posadzie Zarszyńskiej. Uczniowie, podzieleni na grupy, przygotowali znane od dziesięcioleci w tym regionie dania z ziemniaków: tarciaki /placki ziemniaczane z nadzieniem z kapusty, cebuli, twarogu/, pyzy, bułeczki drożdżowe z kapustą i kawę zbożową z mlekiem/. Jedna z grup przygotowywała kiszonki w ramach zadania: „W spiżarni babci Zosi”. Wolontariusze nauczyli się jak kisić buraki ćwikłowe i ogórki, jakie przyprawy dodać, co robić, by kiszonki przetrwały w spiżarce przez kilka miesięcy.Odbyły się również warsztaty zielarskie w Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego w Posadzie Zarszyńskiej i Parku podworskim otaczającym CDP. Przeprowadziła je Anna Niemiec, kierowniczka CDP. Wolontariusze, spacerując po dawnym parku podworskim rodziny Wiktorów, mogli podziwiać kilkusetletnie dęby szypułkowe, lipy szerokolistne i drobnolistne, jesiony wyniosłe, klony, kasztanowce i wciąż owocujący dereń jadalny oraz rosnącą pod nimi paletę różnokolorowych kwiatów, traw i ziół. Anna Niemiec przygotowała również prezentację multimedialną o właściwościach leczniczych ziół i ich wykorzystaniu w kuchni i kosmetyce. Ziołolecznictwo, niegdyś niezwykle popularne, to trwały element kultury ludowej, który dziś odszedł w niepamięć. Warto jednak pamiętać, jakie zioła rosną w naszej okolicy, jakie mają właściwości lecznicze i wartość w tradycji ludowej. W części praktycznej wolontariusze przygotowali skuteczny środek na oparzenia /w tym słoneczne/ – olejek z dziurawca.
Lidia Zielonka
Koordynatorka projektu